UV Index wat is dit ? | Zonkracht in Nederland
UV Index wat is dit ? | Zonkracht in Nederland

Wat is de UV-Index (ook wel zonkracht genoemd) ?

 

De zonkracht is de hoeveelheid ultraviolette straling in het zonlicht die de aarde bereikt.


De UV-index geeft de verwachte hoeveelheid Ultraviolette stralen op een bepaalde plaats en tijd. De UV-index is ontworpen door een aantal Canadese wetenschappers in 1992 en in 1994 in deze door de UN's World Health Organization and World Meteorological Organization gestandaardiseerdin 1994. 

Zo wordt over de hele wereld op dezelfde manier de zonkracht (UV-index) voorspelt waardoor mensen zich kunnen voorbereiden en op de juiste manier kunnen beschermen tegen de schadelijke effecten van de zon. 


Het KNMI geeft dagelijkse een UV-index uit. Voordat je iets gaat ondernemen kijk hier even naar en bepaal hoe je jezelf en je kinderen het beste kan beschermen. Veel mensen weten tegenwoordig wel dat als ze naar het strand gaan dat ze zich goed moeten insmeren. Echter met name tijdens de normale activiteiten vergeten we het nog wel eens.

Activiteiten zoals:
* een fietstochtje maken
* naar de kinderboerderij
* naar de speeltuin om de hoek
* buiten (even) spelen in de tuin
* sporten


De UV-index gedurende het jaar



De RIVM heeft de gemiddelde zon-index gedurende het gehele jaar in kaart gebracht. Wat je ziet is dat de zonkracht het laagst is gedurende de maanden november t/m februari.

UV-index gemiddeld gedurende het jaar in NL



Vanaf maart gaat de zonkracht stijgen en bij het voorjaarszonnetje moet je extra opletten. De huid na de winterperiode nog extra wit en deze heeft nog geen pigment aangemaakt. De huid is dan ook extra kwetsbaar voor UV-Stralen.

Zorg en dan ook voor dat altijd:
- een zonnebril op zet,
- een petje dan wel zonnehoedje draagt
- (UV) kleding aantrekt
- zonnebrand op brengt.

 

Wat bepaalt de UV-index?

 

Er zijn 6 factoren die de UV index bepalen:

1) De hoogte van de zon.


Hoe hoger de zon aan de hemel staat, hoe groter de zonkracht. De hoogte van de zon staat per dag vast, die hangt af van de datum en het tijdstip. Als de zon recht boven je staat, zijn de UV-stralen het kortst en de zonkracht dus het sterkst. In Nederland is tussen 12.00 en 15.00 de zon het krachtigst.
Hoe dichter bij de evenaar, hoe hoger het UV gehalte aangezien de zon gedurende de dag loodrecht boven je staat. De lengtegraad is dus ook van invloed op de hoeveelheid UV stralen.

2) Wolken

De wolken houden niet alleen het zichtbare zonlicht tegen, maar ook het ultraviolette. Het verband tussen bewolking en de zonkracht is echter niet eenvoudig. Bij een gebroken wolkendek kan terugkaatsing van zonlicht tegen de wolk de zonkracht zelfs hoger maken dan bij een onbewolkte hemel! 

3) De hoeveelheid ozon in de atmosfeer.

Voordat UV-stralen de aarde bereiken, moeten ze door de ozonlaag heen. Hoe dikker deze ozonlaag is, hoe meer UV-straling wordt tegengehouden. De ozonlaag bevindt zich op 10 tot 50 km hoogte. De hoeveelheid ozon fluctueert sterk van dag tot dag, als gevolg van stromingen in de atmosfeer. Ruwweg geldt: 1% meer ozon geeft 1,3% minder zonkracht. De bewolking. 


4) Fijnstof ofwel Aërosolen in de lucht.

Als de zon hoog aan de hemel staat zal de zonkracht gedempt worden door stofdeeltjes. Op hoogte in de bergen is de lucht ijler en vaak zeer schoon. Hierdoor zal de zonkracht groter zijn dan in het dal.


5) Hoogte.
Op hogere hoogten (zoals in de bergen) is de atmosfeer dunner waardoor er minder UV straling wordt geabsorbeerd. Daarnaast is de lucht in de bergen vaak schoner. Op zeeniveau zweven er allerlei stofdeeltjes (Aërosolen zie punt 4) rond in de lucht, die ultraviolet licht absorberen of weerkaatsen. In de bergen zijn er minder van dat soort deeltjes, dus bereikt meer ultraviolet licht je huid. Per 1000 meter stijging neemt de UV straling met 10-12% toe.

6) Vrije horizon en terugkaatsing via de grond.

Water, wit zand en sneeuw weerkaatsen het ultraviolette zonlicht. Dit leidt tot een extra hogere zonkracht op het strand of tijdens de wintersport. In het bos of in de stad, overal waar een groot deel van de hemel afgeschermd wordt, is de zonkracht juist lager dan op een open veld of op het water.



Lees hier verder als je wilt weten hoe jezelf je jezelf en je kinderen het beste kan beschermen tegen de zon.

Ga je op vakantie en wil je weten wat de UV-index van je bestemming is? Lees dan dit artikel.